اصول رژیم درمانی
تعریف رژیم درمانی
رژیم درمانی، حفظ سلامت و درمان بیماری ها از طریق تنظیم عادت غذایی است. در این روش درمانی غذاهای مفید برای سلامتی باید در برنامه غذایی گنجانده شوند و غذاهای مضر برای سلامتی باید از آن حذف شوند. برخی از بیماری ها با استفاده موقت از رژیم های درمانی می یابند اما در برخی مواقع پیروی از رژیم های درمانی تبدیل به عاملی ضروری و همیشگی برای سالم نگه داشتن فرد می شوند.
انواع رژیم های غذایی و درمانی انواع مختلفی از رژیم های غذایی با عناوین گوناگون وجود دارند. اغلب، رژیم های غذایی بر اساس یک منطقه یا فرهنگ خاص نام گذاری می شوند که با مصرف غذاهای رایج در آن منطقه یا فرهنگ می توان خطر ابتلا به برخی از بیماری ها را کاهش داد. به عنوان مثال رژیم مدیترانه ای و رژیم اسکیمو این رژیم های غذایی سطح کلسترول خون را پایین آورده و خطر سکته قلبی را کاهش می دهند. رژیم گیاه خواری، نیمه گیاه خواری و انواع رژیم های درمانی از جمله رژیم غذایی بدون گلوتن، بدون نمک، کم چرب و رژیم مخصوص بیماران دیابتی نیز از دیگر انواع رژیم های درمانی می باشند. رژیم های درمانی توسط پزشکان تجویز و توسط متخصصان غذایی تهییه می شوند و در اغلب اوقات بر اساس تغییرات وضعیت سلامت فرد، رژیم غذایی درمانی نیز تغییر می کند.
دلایل تجویز رژیم های درمانی
حفظ وضعیت تغذیه.
بهبود وضعیت تغذیه.
تصحیح وضعیت تغذیه.
از دست دادن کالری برای کنترل وزن.
به دست آوردن کالری برای افزایش وزن.
حفظ تعادل میان مقادیر کربوهیدرات، چربی و پروتئین برای کنترل دیابت.
تأمین پروتئین مورد نیاز بدن.
محدود کردن جذب موادی چون سدیم.
محدود کردن مصرف برخی مواد غذایی به علت آلرژی یا عدم تحمل غذایی.
تعدیل بافت مواد غذایی مصرفی به علت عدم توانایی جویدن یا بلعیدن مواد غذایی.
عوامل تأثیر گذار بر رژیم درمانی
نکات ذیل در رژیم درمانی دارای اهمیت خاصی هستند.
نوع بیماری: رژیم درمانی باید با نوع بیماری سازگار باشد، در غیر این صورت برای فرد مضر خواهد بود.
طول مدت بیماری: رژیم غذایی بیماری های طولانی مدت با بیماری های کوتاه مدت متفاوت است و ایجاد تنوع در رژیم غذایی بیماری های طولانی مدت ضروری است.
توجه به شرایط بیمار: رژیم غذایی بیمار باید بر اساس عادات غذایی، علایق، زمان بندی مصرف غذاها، شرایط اقتصادی، در دسترس بودن غذاها، دانش پخت غذا و ..... باشد.ف
یزیولوژی بیمار: در طراحی رژیم غذایی احساسات و شخصیت بیمار باید در نظر گرفته شود. رژیم غذایی بیمار باید به شکلی طراحی شود که فرد نسبت به دیگران احساس تفاوت نکند.
ایجاد تنوع در رژیم غذایی: از این طریق بیمار علاقه خود را به غذاها از دست ندهد.